Trump’a rağmen Prens’e darbe

ABD Senatosu’nun Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ı Kaşıkçı cinayetinden sorumlu tutan karar tasarısını kabul etmesinin etkileri tartışılıyor. Trump’ı baypas eden Senato kararının Prens Selman’a açılacak bir davada karar gerekçesi olarak kullanılma ihtimali bulunuyor.

ABD Senatosu’nda önceki gece Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ı Kaşıkçı cinayetinin suç ortağı olarak gösteren yasa tasarısının oy birliği ile kabul edilmesi, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ABD’nin Ortadoğu’daki en sadık müttefiki Suudi Arabistan ile ilişkilerinde kırılma yaratabilir. Yasa tasarısını ‘temel karar’ (basic resolution) olarak hazırlayan ABD Senatosu, böylece Trump’ın tasarıyı veto etme ihtimalini ortadan kaldırdı; Kaşıkçı cinayeti konusunda Trump’a ‘tam güven’ duyulmadığı mesajını verdi.

Hürriyet’e konuşan Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülent Aras, Senato’nun Selman’ın şahsına yaptırım uygulayan bir karar yerine, hukuki geçerliliği bulunmayan ‘temel karar’ geçirmesinin nedeninin ‘Trump’ın normal kararı veto etmesinden duyulan endişe’ olduğunu söyledi. Aras’a göre Senato, Suudi Arabistan konusunda Trump’a güvenmemesi nedeniyle yasal bağlayıcılığı olmayan böylesi bir adım atma kararı aldı. Aras, Senato’nun adımının ikinci sebebi olarak ise tam ilişkileri koparmadan Selman’a güçlü bir mesaj göndermek istenmesini söyledi. ABD Senatosu’nun önceki gece ABD’nin Suudi Arabistan’a Yemen savaşında askeri desteği kesmesine ilişkin kabul ettiği diğer yasa tasarısı ise Temsilciler Meclisi’nde onaylanmasının ardından Trump’a sunulacak. Trump’ın tasarısıyı veto etmesi söz konusu...

'BAŞINI AĞRITIR' Aras, bağlayıcılığı olmayan ‘temel karar’ üzerinde Veliaht Prens Muhammed’e yönelik yasal bir adım atılamazken, bu kararın Prens’e yönelik bir davada ‘gerekçe’ olarak kullanılabileceğini belirtti. Kararın dava açılması için dayanak oluşturmamasına rağmen, Prens’in gelecekte geçirmesi muhtemel bir hukuki süreçte ‘başını ağrıtabileceği’ belirtiliyor. Prens'i ‘suç ortağı’ ilan eden tasarıyı Senato’ya getiren Senatör Bob Corker, oylamanın ardından “Konsolosluk içinde bir gazeteci öldürme suçundan sıyrılabileceğini düşünen 33 yaşındaki bir veliaht prense sahip olamayız" ifadesini kullandı. 

KARARIN ÖZELLİKLERİ

Senato, ‘Temel kararlar’ı bir durumu kayda geçirmek, hizmetlerinden dolayı bir kişi ya da kuruma teşekkür etmek, Başkan'ın dış politika kararlarına etki etmek gibi geniş bir yelpazede kullanabiliyor.

Yabancı hükümetler, Kongre’nin aldığı temel kararları, ABD’nin dış politika önceliklerini belirlediği için sıkı bir şekilde takip ediyor.

‘NETANYAHU İLE EL SIKIŞACAK’ İDDİASI

Ortadoğu odaklı haber yapan Middle East Eye haber sitesi, Veliaht Prens Selman’ın ABD’deki karar alıcılar nezdinde hasar gören imajını toparlamak için İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ABD Başkanı Donald Trump’ın ev sahipliğinde el sıkışmaya hazırlandığını yazdı. Sitenin başyazarı David Hearst, Veliaht Prens’in imajını düzeltmek için Suudi Arabistan istihbaratı, diplomatlar, basın mensupları, ordu ve siyasi danışmanlardan oluşan bir çalışma grubunun görüşmeler yürüttüğünü belirtti.

PENTAGON’DAN SUUDİLERE YEMEN FATURASI

ABD Savunma Bakanlığı, Yemen’deki Şii Husilere karşı Suudi Arabistan liderliğinde kurulan koalisyon uçaklarına sağladığı havada yakıt desteği için ücretlendirme hatası yapıldığını belirterek S. Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) 331 milyon dolar daha ödemesini istedi. ABD, Yemen’de Suudi savaş uçaklarına havada yakıt ikmali yapmayı geçen ay durdurmuştu. Pentagon belgesinde, ABD’nin Mart 2015-31 Mayıs 2016 arasındaki yakıt ve ikmal tankerinin uçuş saatlerinin bedellerini BAE’den, 1 Haziran 2016-30 Eylül 2018 arasındaki bu maliyetlerin bedellerini de Suudi Arabistan’dan tahsil edileceği ifade edildi.